Eenzaamheid

Allemaal via de smartphone met elkaar in verbinding … en dat is eenzaamheid. Dat is niet verbonden zijn. Elkaar even kunnen aanraken, de nuances in de taal en lichamelijke uitdrukking, dat mis je allemaal. En juist die dingen maken dat we ons verbonden voelen, dat we een connectie hebben, dat we niet eenzaam zijn, dat we gezien worden, dat we erbij horen, dat we ertoe doen, dat we iets doen wat er toe doet.

Deze twaalf foto-tjes van mensen en hun smartphone maakte ik in een halfuurtje rondlopend in een stadje op het platteland. En niet eens allemaal jonge mensen die gekluisterd zitten aan hun apparaat!

Als je niet dicht bij elkaar kan zijn, kun je ook even bellen. En tegelijkertijd is het allerbeste om elkaar IRL (in real life) te treffen, te verbinden, te knuffelen, te lachen, te praten, te delen.
Doen jullie mee met mijn oproep?
Verbeter de wereld, begin bij jezelf!  Dat zet ons in onze kracht. Dat maakt ons onafhankelijk van de grote en boze buitenwereld.

okkofoto’s gambiet

okkofoto’s gambiet

Rare titel, hé? Okkofoto’s gambiet! In gewoon Nederlands kan gambiet gebruikt worden als synoniem voor een openingsopmerking. Mediagigolo die ik ben lift ik mee op de hype rondom de Netflix miniserie ‘The Queen’s Gambit’. En het past ook goed.  Een openingsopmerking op 2 januari van een nieuw jaar.

2020

Terugkijkend op 2020, en met name het eerste okkofotoblog bericht, ben ik blij met de reacties die ik rechtstreeks of indirect gekregen heb. Dank daarvoor! Omdat ik ervoor gekozen heb om ‘social media’ niet meer te gebruiken is deze website en de hier aanwezige blogs mijn manier om te delen. Natuurlijk doe ik dat het allerliefst in een direct en persoonlijk contact, maar dat gaat helaas niet altijd.

2021

Vooruitkijkend naar 2021 wil ik mij graag toeleggen op waar ik invloed op heb. Waar ik de mogelijkheden kan hebben om verandering en verbetering te bewerkstelligen. Hopelijk om daarmee anderen aan te steken. Dat is behoorlijk egoïstisch. Want, als anderen ook mee gaan doen draagt dat bij aan een fijnere wereld, maar ook aan mijn gevoel van geluk en welzijn. Daarnaast denk ik dat als we dat écht allemaal zouden doen, romanticus en idealist als ik ben, de wereld als geheel fijner, mooier en beter wordt.

Ben ik er zelf nou zo ontzettend goed in om dit voornemen en streven invulling te geven? Mmmm, ik ervaar het als niet zo goed. Tegelijkertijd wil ik er in geloven. Net zoals ik wil geloven in liefde, in kansen, in positiviteit, in mogelijkheden om een betere versie van mijzelf te kunnen zijn. Als mens, en als fotograaf. Over dat laatste ‘als fotograaf‘ ga ik zeker berichten. Bericht over de zetten die op het schaakbord van 2021 door mij gezet worden.

Persoonlijk en praktisch

In het vorige blogbericht had ik het over 3 criteria waarlangs je  je woorden, maar ook je gedachten, kunt houden:
1. is het waar,
2. draagt het bij,
3. is het vriendelijk.

Praktisch gesproken ga ik dat doen door:
ad.1. als ik geen zekerheid heb over óf iets waar of juist is dan heb ik door te vragen. Of ik kies ervoor om het niet als waar of juist te beleven (je kunt niet alles onderzoeken of te weten komen).
ad.2. als ik inzichten heb verworven via doorvragen of zo ver mogelijk onderzoeken, dan nog is er nog steeds geen enkele reden voor mij om er een oordeel over te hebben. Dus dat laat ik zoveel mogelijk achterwege (óók mentaal).
ad.3. als ik communiceer (verbaal of in fotografie), dan kies ik voor de halfvolle fles, de mooie kant van iets of iemand, de zachtheid, de eigenheid, …

Met deze 3 praktische invullingen open ik voor mijzelf het schaakspel 2021.
Hoe openen jullie? Of lift je mee?

Portretfoto maken gaat over vertrouwen

Vertrouwen
Het maken van een portretfoto is iets dat je samen doet. Mijn inzicht van de afgelopen tijd is dat het gaat om verbinden en samenwerken. En dat dit alleen goed kan gaan als er sprake is van wederzijds vertrouwen tussen geportretteerde en fotograaf.  Vertrouwen geven en vertrouwen krijgen.

Bouwstenen
Juist bij het begrip vertrouwen komt zoveel kijken. Wat mij gelijk daarbij in gedachten schiet zijn bijvoorbeeld eerlijkheid, oprechtheid en respect. Allemaal ‘bouwstenen’ aan vertrouwen. Een open geest, nieuwsgierigheid, willen horen en begrijpen zijn ook elementen die bijdragen. En natuurlijk ook compassie, en op een reëel niveau empathie.

Praktisch
In praktische zin, in bijvoorbeeld het invulling geven aan mijn #samensterk actie voor 1-persoons ondernemers, betekent dit voor mij heel erg 2 dingen:
1. afspraken maken en nakomen,
2. zeggen wat je doet en doen wat je zegt.
Dit lijken open deuren, maar zijn het niet. Bovendien, hoe nastrevenswaardig ook, het lukt niet altijd. Ik ben de eerste om te erkennen, dat hoe waardevol deze 2 uitgangspunten ook zijn, het mij regelmatig niet lukt om het invulling te geven. Door allerlei oorzaken. Er valt hier voor mij veel te leren en te verbeteren, te groeien dus.

Verwachtingen
Het heeft ook meerdere kanten. Het feit dat ik mij dit zelf tot doel stel, betekent nog niet dat het handig en terecht is om die verwachting dan vervolgens ook ‘de ander’ op te leggen. Dat is niet aan mij. De essentie van verwachtingsmanagement is het omgaan met je eigen verwachtingen, en zeker je eigen verwachtingen ten aanzien van anderen. Dit is een harde noot om te kraken, vind ik.

Eerlijk en betrouwbaar
Het doet mij denken aan een uitspraak waar ik mee opgegroeid ben: “Wees eerlijk voor jezelf, dan ben je betrouwbaar voor anderen”. Ik wil jullie vragen om hier niet gelijk in je hoofd allerlei oordelende gedachten over te hebben, maar vooral om hier eens in de diepte echt goed over na te denken. Zelf worstel ik hier ook mee, en nu pas begint het een beetje te dagen wat de impact is van deze uitspraak. En dat is hard werken. Volwassen worden duurt mijn hele leven lang, weet ik inmiddels.
En met passie en professionalisme, en ook betrokkenheid en verbondheid, invulling geven aan het maken van portretfoto’s, duurt ook een hele carrière lang.
Persoonlijk is dit voor mij een vorm van ‘live life to the max’.

De meeste mensen deugen

Al jaren volg ik geen nieuws meer op tv en lees geen kranten. Op detail zal ik best zaken gemisten hebben, maar in het algemeen voel ik mij er prima bij en heb niet de indruk dat ik de aansluiting met de wereld om mij heen kwijt ben geraakt. De reden dat ik hiermee begonnen ben was, dat ik mij meegezogen voelde worden in het zwarte beeld, de negativiteit en de polarisaties in de media en samenleving. En dat wil ik niet en zie ik niet als waarheid, vind ik niets toevoegen aan mijn leven en dat van mijn dierbaren of anderen, en van mooiheid of vriendelijkheid heeft het ook niets weg.
Afgelopen jaar kwam er een nieuw boek uit van Rutger Bregman, correspondent vooruitgang bij De Correspondent: ‘De meeste mensen deugen’. Prachtig boek en aanrader om te lezen!
Steeds meer ben ik in de afgelopen jaren een ‘softie’ geworden. En ik voel mij daar erg goed bij. Een uitvloeisel hiervan is dat ik mij meer en meer toeleg in mijn fotografie op ‘mooiheid’. Het aloude Boeddhistische principe hanterend: is het juist/waar, draagt het bij, is het vriendelijk. Ook als ‘beeldmaker’ heb je verantwoordelijkheid, nietwaar?

In aansluiting op het boek wat Rutger geschreven heeft, heeft hij ook 10 ‘leefregels’ (ik lees het als uitgangspunten) geformuleerd om aan het gedachtegoed in het leven van alledag invulling te geven. En juist dat kan in fotografie volgens mij ook (al is de kans nu wel verkeken op een zilveren camera of zoiets, want dan moet je toch wel oorlogsbeelden of rampen  fotograferen). Deze  10 ‘leefregels’ adopteer ik dan ook graag als uitgangspunten voor maatschappelijk verantwoorde en toegevoegde waarde biedende fotografie.
De 10 ‘leefregels’ zijn:

  1. bij twijfel, ga uit van het goede
  2. denk in win-win scenario’s
  3. verbeter de wereld, stel een vraag
  4. temper je empathie, train je compassie
  5. probeer de ander te begrijpen, ook als je geen begrip hebt
  6. heb je naaste lief, gelijk ook anderen hun naasten liefhebben
  7. vermijd het nieuws
  8. sla geen nazi (of: steek een hand uit naar je grootste vijand)
  9. kom uit de kast, schaam je niet voor het goede
  10. wees realistisch

Smal en breed kijken

Het is een wat miezerige, grijze dag. Voor mij een uitstekend moment om dit te schrijven en het tot een fijne dag te maken.

Smal en breed kijken.
Adviezen heb ik niet zozeer, wel tips. Omdat ik zelf lekker veel en soms briljante missers heb gemaakt. In mijn opgroeien zat ingebakken dat je niet aan het lummelen bent, maar dat je een doel hebt. En daarbij hoorde ook dat je er met focus op dat doel, zonder afleiding mee bezig bent.

Focus (smal kijken) en doelgericht bezig zin is op z’n tijd helemaal niet verkeerd, begrijp me goed. En toch is het ook goed om je er rekenschap van te geven dat dit niet de enige optie is. Bovendien lever het spanning op. Focus spreekt je sympathische zenuwstelsel aan. Je bloeddruk en hartslag gaan omhoog. Het ogenschijnlijk tegengestelde is om zonder specifiek doel en focus de hele omgeving en context te bekijken. Foveaal versus perifeer kijken. Omdat perifeer kijken (breed kijken) het parasympathische zenuwstelsel aanspreek gaat hier juist je hartslag en bloeddruk van naar benenden.
De meeste mensen kennen dit principe eigenlijk wel van met name auto rijden. Zie je je dashboard en wat recht voor je gebeurt. Of zie je dat terwijl je tegelijkertijd ook je zijspiegels ziet en op z’n minst beweging daarin waarneemt, zonder de situatie voor je uit het oog te verliezen.
Geeft overzicht jou rust?

smal kijken
smal kijken
breed kijken
breed kijken

 

 

 

 

 

 

Werken met foto’s, zowel individueel als in je team of organisatie of in de samenleving, kan enorm bijdragen aan inzicht. Kan tot herkenning leiden van situaties waar focus en (gezonde) spanning helpt, of juist meer een wijdere blik leidt tot positieve uitkomsten. Een klein zijsprongetje. Als je met enige afstand naar de geschiedenis kijkt, dan zie je dat deze zich herhaalt. Inzicht dus.Herkenning van situaties, bewustwording, leidt uiteindelijk tot verandering van binnen uit. Er is dan sprake van transformatie. En daarmee verbetert het de relatie met jezelf. En tussen jou en anderen.

Hoe mooi is dat?

Perspectief en standpunt

Perspectief

Bij fotografie gebruik je perspectief en lijnen om je foto aantrekkelijk te maken of een bepaalde boodschap mee te geven. Zo kun je iets kleins groot laten lijken, of andersom. Ook kun je iets relatief saais spannender maken. Dit gaat niet alleen op voor je eigen vakantiekiekjes, maar bijvoorbeeld ook voor fotografie ten behoeve van kranten, tijdschriften en beeldmateriaal voor op websites en tv.

Persfotografen en -filmers maken hier zeker gebruik van. De werkelijkheid blijft hetzelfde maar kan het tegelijkertijd heel anders uitzien. Een klein groepje mensen kan door het perspectief te veranderen een menigte lijken. Denk hierbij ook aan propaganda. Een klein iemand kan door deze manier van perspectief gebruiken ineens groot en intimiderend overkomen. In films maken ze van dit principe ook dankbaar gebruik. Denk bijvoorbeeld aan de hobbits in de Lord of the Rings trilogie. De acteurs waren mensen van gemiddelde afmeting. Door het juiste perspectief te kiezen leken ze kleiner.

klein groepje of menigte

Maar nu komt het spannendste. Perspectief verandert als je van standpunt verandert! Dat is met fotografie zo. En elke standpunt wijziging leidt tot een perspectief verandering. Het beeld verander en brengt daardoor een andere sfeer of boodschap.

Het meest opmerkelijke is nu dat dit ook het geval is in de rest van het leven. Op je werk, thuis, in je relaties. Verander van standpunt en je perspectief wijzigt. Als je dit doet en daaraan een beetje inlevingsvermogen toevoegt, je begrip voor andere standpunten en perspectieven toeneemt. Dat schept ruimte en tolerantie. Juist hierdoor kunnen we komen tot compromissen, tot samenwerken en samen werken, tot … en ze leefden nog lang en gelukkig!

Kortom; wil je een ander perspectief? Verander dan je standpunt.

En nee, dit gaat niet ten koste van de werkelijkheid. Hoogstens neemt je flexibiliteit toe, je relativeringsvermogen en realiteitszin, en mogelijk je oplossend vermogen.

Hoe erg is dat?

Zien en kijken

Zien en kijken

Als waarnemen de sleutel is tot kritisch denken, hoe verhoudt zich dat dan tot zien en kijken? Natuurlijk, waarnemen is veel meer dan zien en kijken! Ook bijvoorbeeld horen en luisteren past daarbij, of welke van onze zintuigen dan ook. Hier richt ik mij tot zien en kijken. Omdat ik zoveel en zovelen hun waarnemingen baseren op beeld, en omdat ik fervent fotograaf ben.
Even terug naar zien en kijken. Met het zintuig ogen kunnen we zien, maar dat is instrumenteel. Visueel waarnemen lijkt veel breder. Wat we zien lijkt te zijn wat we kennen, of zoals sommigen claimen we zien wat we zijn. Dat waar we geen referentie aan hebben, onze hersenen doen iets met het visueel waarnemen en ordent op patronen, lijken we niet waar te kunnen nemen. Denk bijvoorbeeld eens aan het verhaal over de indianen die de schepen van Columbus niet konden zien, terwijl ze aan de horizon opdoemden.
Er is nog iets anders. Wat we bestuderen, bekijken, gedraagt zich anders als wanneer we er niet naar kijken. Hierbij kun je denken aan het fenomeen in de kwantummechanica, waarbij kwantumdeeltjes afgevuurd worden op een wand met twee spleten. De verdeling over de spleten en het patroon erachter, verandert als we het proberen te detecteren. Afhankelijk van het proberen te detecteren veranderen fundamentele eigenschappen, gedraging als een golf of een deeltje (https://fragementen.blog/2016/12/18/5-bizarre-feiten-over-kwantummechanica/ ).
Visueel waarnemen, zien en kijken, wordt geholpen en gehinderd door ons brein. Nog een voorbeeld wat iedereen wel kent is de plaat van de jonge en de oude vrouw. jonge en oude vrouw
Nog ingewikkelder wordt het als ons brein aan het creëren slaat! Ons brein vult aan, en vult in wat er niet is. Een goed voorbeeld hiervan is het dia-negatief van een vrouw een puntje op haar neus. Kijk er 15 seconden gefocust naar en kijk dan vervolgens naar het witte vlak.
invulling negatief naar positief en creatie van niets naar iets

Op miraculeuze wijze zien we de vrouw even in kleur op een wit vlak waar niets aanwezig is!
Dat zien en kijken objectief is lijkt aan de hand van deze voorbeelden niet vol te houden. Het is niet bij voorbaat zeker of hetgene waargenomen wordt ook waar is, nietwaar?
Ik weet het, ik maar uiterst ongenuanceerde stappen, van het ene naar het andere. In komende blogitems vul ik graag aan. Vanuit mijn perspectief lijkt het in ieder geval zinvol om de dialoog aan te gaan met elkaar over wat we waarnemen, en om onze waarneming te scherpen.
De prachtige eigenschap van fotografie is om de tijd stil te zetten en de dialoog te openen over wat waargenomen wordt (de jonge of de oude vrouw). Op het moment dat deze dialoog geopend is zullen de ‘oh, zie jij het zo!’ zeker naar voren komen.

Er meer over weten en met aandacht voor elkaar in dialoog gaan? Daar helpt okkofoto’s organisatieportret jou en je team of organisatie graag bij.
Meer informatie daarover, mail dan naar okko@organisatieportret.nl