Portretfotografie is ‘not a one person job’

Portretfoto’s maken doe je niet alleen. Niet als fotograaf. En niet als model. Over en weer is het onontbeerlijk om verbinding te maken, vertrouwen in elkaar te hebben en elkaar te respecteren. Dat maakt het verschil wat zichtbaar is in de foto voor de bewuste kijker.

Op een gegeven moment en in een totaal andere context las ik over ‘De Mentale Schijf van 5‘. Veel later, toen ik dat eens goed op mij in had laten werken en erover doorgedacht had, dacht ik: “dat is precies wat er nodig is om met elkaar portretfoto’s te maken die het verschil maken”.
Die mentale schijf van 5 bestaat uit:
erkend worden,
erbij horen,
iets doen wat ertoe doet,
ertoe doen,
gezien worden.
Het lijkt zo voor de hand liggend, nietwaar? Voor zowel model als fotograaf gaat dit allemaal op. Wat een onzin, voor ieder mens gaat dit op.
Tegelijkertijd zijn het essentiële onderdelen om invulling te geven aan het maken van dé foto. Om daadwerkelijk en ook heel praktisch met elkaar in connectie te zijn en van beide kanten daar een goed gevoel bij hebben. Het draagt enorm bij aan het welzijn en geluk in het moment van maken. We zijn, los van welke situatie en omstandigheid dan ook, allemaal net mensen.

Streven wij niet allemaal een zekere basis in geluk en welzijn na? Voor onszelf en voor allen die ons lief zijn. Deze mentale schijf van 5,  en je daar rekenschap van geven, helpt daarbij. Niet zoals sociale media ter verhoging van je dopamine voor een kort moment, maar blijvend voor steeds. Ook tijdens het gezamenlijk maken van authentieke portretfoto’s die gezien mogen worden en een blijvende visuele indruk maken. Dat geeft een gevoel van zingeving en voldoening. Het maakt blij en je hebt plezier.
Het maken van portretfoto’s is positief emotioneel intensief.

Portretfoto maken gaat over vertrouwen

Vertrouwen
Het maken van een portretfoto is iets dat je samen doet. Mijn inzicht van de afgelopen tijd is dat het gaat om verbinden en samenwerken. En dat dit alleen goed kan gaan als er sprake is van wederzijds vertrouwen tussen geportretteerde en fotograaf.  Vertrouwen geven en vertrouwen krijgen.

Bouwstenen
Juist bij het begrip vertrouwen komt zoveel kijken. Wat mij gelijk daarbij in gedachten schiet zijn bijvoorbeeld eerlijkheid, oprechtheid en respect. Allemaal ‘bouwstenen’ aan vertrouwen. Een open geest, nieuwsgierigheid, willen horen en begrijpen zijn ook elementen die bijdragen. En natuurlijk ook compassie, en op een reëel niveau empathie.

Praktisch
In praktische zin, in bijvoorbeeld het invulling geven aan mijn #samensterk actie voor 1-persoons ondernemers, betekent dit voor mij heel erg 2 dingen:
1. afspraken maken en nakomen,
2. zeggen wat je doet en doen wat je zegt.
Dit lijken open deuren, maar zijn het niet. Bovendien, hoe nastrevenswaardig ook, het lukt niet altijd. Ik ben de eerste om te erkennen, dat hoe waardevol deze 2 uitgangspunten ook zijn, het mij regelmatig niet lukt om het invulling te geven. Door allerlei oorzaken. Er valt hier voor mij veel te leren en te verbeteren, te groeien dus.

Verwachtingen
Het heeft ook meerdere kanten. Het feit dat ik mij dit zelf tot doel stel, betekent nog niet dat het handig en terecht is om die verwachting dan vervolgens ook ‘de ander’ op te leggen. Dat is niet aan mij. De essentie van verwachtingsmanagement is het omgaan met je eigen verwachtingen, en zeker je eigen verwachtingen ten aanzien van anderen. Dit is een harde noot om te kraken, vind ik.

Eerlijk en betrouwbaar
Het doet mij denken aan een uitspraak waar ik mee opgegroeid ben: “Wees eerlijk voor jezelf, dan ben je betrouwbaar voor anderen”. Ik wil jullie vragen om hier niet gelijk in je hoofd allerlei oordelende gedachten over te hebben, maar vooral om hier eens in de diepte echt goed over na te denken. Zelf worstel ik hier ook mee, en nu pas begint het een beetje te dagen wat de impact is van deze uitspraak. En dat is hard werken. Volwassen worden duurt mijn hele leven lang, weet ik inmiddels.
En met passie en professionalisme, en ook betrokkenheid en verbondheid, invulling geven aan het maken van portretfoto’s, duurt ook een hele carrière lang.
Persoonlijk is dit voor mij een vorm van ‘live life to the max’.